Wat is er gebeurd?

A. Wat is seksueel grensoverschrijdend gedrag?

Plots word je als ouder geconfronteerd met het gegeven dat je kind seksueel grensoverschrijdend gedrag heeft gesteld. Dit betekent meestal een heuse shock. Het roept ook heel wat vragen bij je op. Eén van de eerste vragen is mogelijks wat dit seksueel grensoverschrijdend gedrag nu net inhoudt?

Het is niet steeds evident om een onderscheid te maken tussen seksueel grensoverschrijdend gedrag en normaal seksueel gedrag bij jongeren. Wanneer een 16-jarige jongen, bijvoorbeeld, een seksuele relatie heeft met zijn 14-jarige vriendin, is dit dan grensover-schrijdend of niet? Juridisch gezien is iemand slechts seksueel meerderjarig op 16, en is deze situatie dus (juridisch) grensover-schrijdend. Maatschappelijke criteria liggen soms anders dan de juridische normen en zijn meer onderhevig aan verandering. Tegenwoordig lijkt men een seksuele relatie tussen een 14- en 16-jarige meer te aanvaarden (mits er aan een aantal criteria is voldaan). Vandaag is er zelfs een debat om de juridische minimumleeftijd naar 14 jaar te brengen. Wat nu juist seksueel grensover-schrijdend gedrag is, bevindt zich tussen wat juridisch en wat maatschappelijk aanvaard is.

Om seksueel grensoverschrijdend gedrag uit te sluiten, moet aan volgende criteria voldaan zijn:

Geldige instemming

De andere persoon moet met de seksuele interactie akkoord gaan. Dit betekent meer dan enkel "ja" zeggen. Er zijn een aantal voorwaarden om van echte instemming te kunnen spreken:

Beiden moeten begrijpen wat er gaat gebeuren. Is er geen sprake van verwarring of misleiding?
Beiden moeten begrijpen wat door de cultuur en leeftijdsgenoten als "normaal" beschouwd wordt op seksueel vlak. Bijvoorbeeld: dat een ongetrouwd 18-jarig meisje seksueel actief is, wordt in de westerse wereld aanvaard omdat dit niet ongewoon is binnen haar leeftijdsgroep en cultuur. In andere delen van de wereld, of in andere culturen zal dit gedrag wel als ongepast beschouwd worden omdat dit gedrag ongebruikelijk is in die populatie en cultuur.
Beiden moeten weten wat de gevolgen van dit gedrag kunnen zijn, zoals zwangerschap of ziekte.
De andere persoon moet weten dat hij/zij kan toestemmen of weigeren, en weten dat een mogelijke weigering geen negatieve gevolgen zal teweeg brengen.
Bij geldige instemming moet tenslotte ook sprake zijn van eerlijkheid.

Gelijkwaardigheid

Gelijkwaardigheid verwijst naar het machts- en controle-evenwicht in de relatie tussen de betrokken personen. Macht en controle kunnen te maken hebben met zaken zoals verschil in lengte, gewicht, leeftijd, intelligentie. Er bestaan echter subtielere zaken die ook een rol spelen in de gelijkheid. Iedereen die zich de mindere voelt in een relatie kan slachtoffer worden.

Het ontbreken van dwang

Dwang verwijst naar de druk die op het slachtoffer wordt uitgeoefend om in te stemmen met het seksuele gedrag. Deze dwang kan zeer subtiel zijn, zoals manipulatie, bedrog of groepsdruk. Maar ook meer expliciet, zoals dreigementen en omkoperij, dreigen met pijn en openlijk geweld.

Sensoa ontwikkelde ook een vlaggensysteem. Daarin wordt aangegeven in welke mate er sprake is van seksueel grensoverschrijdend gedrag bij minderjarigen. Het kan een leidraad zijn voor jou als ouder om het gedrag van je eigen kind in te schatten.

B. Wat zijn de gevolgen voor het slachtoffer?

Ouders van plegers van seksueel grensoverschrijdend gedrag hebben dikwijls uit bezorgdheid ook vraag naar het slachtoffer, nl. hoe het met hem of haar gesteld is, wat het allemaal betekent heeft voor het slachtoffer, welke gevolgen het voor hem of haar heeft,…

Als ouder van een pleger kennismaken met mogelijke gevolgen van seksueel grensoverschrijdend gedrag voor het slachtoffer is niet aangenaam. Het kan pijnlijk zijn te ervaren welke schade er mogelijks is aangericht. Toch kan dit je als ouder sterken om je kind te ondersteunen in het voorkomen van herval.

Het slachtoffer van het seksueel grensoverschrijdend gedrag kent na de gebeurtenissen mogelijks een aantal veranderingen in zijn of haar leven. De gevolgen kunnen op korte of lange termijn fysiek en/of psychisch zijn. Elk slachtoffer heeft zijn of haar eigen beleving en gaat verschillend om met wat er is gebeurd.

Op basis van wetenschappelijk onderzoek zijn een aantal veel voorkomende en mogelijke gevolgen van seksueel grensoverschrijdend gedrag vastgesteld. Via de volgende link kan u meer informatie vergaren over gevolgen voor slachtoffers van seksueel grensoverschrijdend gedrag: https://www.ikmeldhet.nl/seksueel-misbruik-gevolgen/?cn-reloaded=1.

C. Komt het alleen bij ons gezin voor?

Waarom overkomt mij en mijn familie dan zoiets? Deze vraag kan in twee stukken uiteengehaald worden: waarom worden feiten van seksueel grensoverschrijdend gedrag gepleegd? En waarom is dit in mijn familie gebeurd? Op de eerste vraag proberen we een antwoord te geven bij de veelgestelde vragen op onze I.T.E.R.-site. Het maakt deel uit van elke therapie om daarover na te denken. Op de tweede vraag is het antwoord niet gemakkelijk, maar in ieder geval komt seksueel grensoverschrijdend gedrag niet uit de lucht vallen. Ook al kan dit zo aanvoelen.

Is mijn familie dan de enige waarin zoiets voorvalt? Nee.
In 2002 werden er in België 70208 meldingen van “misdrijven tegen de lichamelijke integriteit” bij de politie geregistreerd. Hoeveel families van plegers zouden hierbij betrokken zijn? En hoeveel families hebben bovendien nog te maken met plegers die niet gemeld worden bij de politie? Seksueel grensoverschrijdend gedrag is zeker geen probleem dat maar zelden voorkomt. Familieleden kunnen wel dat gevoel hebben, omdat er weinig over wordt gesproken. De schaamte is groot.

Als je de deze link volgt, krijg je enkele cijfergegevens over seksueel grensoverschrijdend gedrag door jongeren.

B. Wat zijn de gevolgen voor het slachtoffer?

C. Komt het alleen bij ons gezin voor?

Ik als ouder en mijn kind

D. Waarom heeft mijn kind zoiets gedaan? Heb ik fouten gemaakt als ouder?

Als ouder word je geconfronteerd met het gegeven dat je kind seksueel grensoverschrijdend gedrag heeft gesteld. Bij heel wat ouders roept dit de vraag op waarom het net hun kind is die dit gedaan heeft.

Het kan dan ook zwaar zijn om ouder te zijn van een jongere die seksueel grensoverschrijdend gedrag heeft gesteld. Niemand wil dat zijn. Het is een probleem dat er beter niet was geweest. Soms wordt deze vraag begeleid door gedachten als: had ik iets kunnen of moeten doen om het te voorkomen? Ligt het niet ook een beetje aan mij, als ouder? Heb ik het misschien verdiend dat ik hiermee gestraft word? Immers, waarom heeft MIJN kind zoiets gedaan? Waarom moet mij dat als ouder overkomen?

Alhoewel het heel normaal is in een verwerkingsproces om deze gedachten en vragen te hebben, is het antwoord op deze vragen in eerste instantie eenvoudig: de verantwoordelijkheid voor het seksueel grensoverschrijdend gedrag ligt bij degene die het stelde. Het is jouw kind zelf die heeft gehandeld. Het is belangrijk te weten dat jouw kind daar zelf ook in de eerste plaats verantwoordelijk voor is.

Toch kan dit gedrag gevolgen voor jou hebben. Hetgeen je kind gedaan heeft, kan je als ouder sterk van slag brengen. Het gezin kan ontregeld geraken. Er kunnen mensen uit jouw omgeving afstand nemen van de gebeurtenissen en jou daarom laten vallen als vriend of familielid.

Een ander gevolg heeft te maken met jouw verantwoordelijkheid. Als ouder ben je tot de meerderjarigheid juridisch verantwoordelijk voor wat je kind doet. Wanneer het bijvoorbeeld een ruit aan diggelen slaat, zal jij aangesproken worden om dit te vergoeden. Dit kan ook gebeuren wanneer het seksueel grensoverschrijdend gedrag van jouw kind een klacht van het slachtoffer tot gevolg heeft. Het slachtoffer heeft dan het recht een schadevergoeding van uw kind en/of u te eisen. Lees meer hierover bij juridische info.

Verantwoordelijkheid gaat ook over het opvoeden van je kind. Ouders stellen zich mogelijks de vraag: wat heb ik fout gedaan in de opvoeding van mijn kind? Waarom heb ik dit niet gezien bij mijn kind? Het zijn vragen die je kan blijven meedragen. Er bestaat echter geen perfecte opvoeding. Er loopt overal wel eens iets ‘fout’. De omgeving waarin je kind opgroeit, is ruimer dan het gezin. Het gaat dan om vrienden, de school, de maatschappij,… Deze verschillende omgevingen beïnvloeden de jongere en zijn ontwikkeling ook. Daarnaast kunnen biologische en lichamelijke factoren een invloed hebben op zijn of haar gedrag. Toch dien je als ouder ook verantwoordelijkheid te nemen, o.a. op vlak van veiligheid, dingen bespreekbaar stellen...

E. Is het normaal dat ik mijn kind nog graag zie?

Het is zeker en vast niet ongewoon om je kind ondanks wat er gebeurd is nog graag te zien. Hulpverleners noemen dit loyaliteit. Volgens het woordenboek betekent loyaliteit hetzelfde als trouw. Loyaliteit is een onzichtbare verbondenheid tussen kind en ouder. Het kind wil trouw zijn aan de ouder, omdat het zijn leven aan zijn ouders dankt. Voor de ouders is het hun kind dat zij op de wereld hebben gebracht. Als het goed gaat, ontstaat er van na de geboorte een positieve spiraal tussen ouders en kind, een spiraal van betrouwbaar zijn, vertrouwen geven, van erkenning geven en krijgen voor dit vertrouwen.

Als ouder heb je aldus ook loyaliteit naar je kind toe. In deze concrete situatie kan het betekenen dat je als ouder onvoorwaardelijk je kind gaat verdedigen. Of ouders zullen alles doen om te zorgen dat hun kind het best mogelijk uit deze situatie komt. Loyaliteit wordt versterkt doordat er naast de feiten vaak sprake is van goede dingen die jouw kind doet en kenmerkt.

De loyaliteit kan gepaard gaan met schuldgevoel en woede. Als ouder is het niet evident met die tweestrijd om te gaan. Het kan moeilijk zijn om je kind doorheen deze situatie te steunen. Soms bestaat er vanuit de omgeving een druk om afstand te nemen van je kind. De reacties kunnen uiteenlopen en tevens op jou als ouder gaan wegen. Iedere ouder heeft de keuze in welke mate hij zijn of haar kind gaat steunen. Toch hebben kinderen hun ouders – misschien wel het meest – nodig op dat moment. Je kind heeft nood aan bevestiging dat je om hem of haar geeft en nood aan een vertrouwelijke omgeving waar zaken (ook het seksueel grensoverschrijdend gedrag) bespreekbaar zijn. De eventueel beschadigde band tussen jou en je kind kan met de tijd nog wijzigen. Soms heelt de tijd de wonden en kan hulp en steun daarbij een meerwaarde vormen.

Mensen kunnen vreselijke dingen doen. Soms heel gruwelijke. En die mensen hebben steeds ouders. Dat betekent niet dat je als ouder vreselijke dingen doet, gedaan hebt of steunt. Wanneer je over je kind nadenkt, is het mogelijk er een bepaalde afstand van te nemen en hem of haar toch nog graag te zien. Maar makkelijk is het voor ouders van plegers bijna nooit.

F. Mag ik mijn kind geloven als het ontkent?

Vanuit de hulpverlening wordt vastgesteld dat er regelmatig sprake is van (gedeeltelijke) ontkenning. Anders gezegd is het niet uitzonderlijk dat je kind (deels) ontkent wat er ‘mogelijks’ is gebeurd. Soms bestaat er heel wat onduidelijkheid over de vraag of het seksueel grensoverschrijdend gedrag werkelijk heeft plaatsgevonden. Soms is men betrapt of veroordeeld.

Iedereen heeft recht op verdediging. Ontkenning van een beschuldiging kan daar een onderdeel van zijn. Als ouder kan je hier tevens verschillende posities tegenover aannemen. Er zijn ouders die het seksueel grensoverschrijdend gedrag niet in twijfel trekken en er zijn ouders die de ontkenning van hun kind steunen.

Het is natuurlijk je recht om je kind te geloven en dan ook zijn of haar standpunt te steunen. Het kan een teken van vertrouwen zijn. Echter blijft het belangrijk alle argumenten, standpunten, beschuldigingen,… in rekening te brengen. Dat is niet gemakkelijk. Het raakt jezelf wanneer je kind wordt beschuldigd van gedrag dat je zelf afkeurt. Wanneer je de ontkenning steunt, bestaat de kans dat je kind niet gaat inzien wat hij of zij mogelijks verkeerd heeft gedaan.

Uit de ervaring binnen de hulpverlening blijkt dat een pleger in een eerste reactie soms ontkent. Dit kan een tijdje aanhouden. Echter wanneer je kind in een vertrouwelijke omgeving kan spreken, groeit ook de kans dat er meer duidelijkheid komt. Zo kan hij of zij na maanden van ontkenning alsnog het gestelde seksueel grensoverschrijdend gedrag erkennen en bespreken. Op dat ogenblik liggen er meer mogelijkheden tot het helpen voorkomen van een herval tot seksueel grensoverschrijdend gedrag.

G. Welke reacties hebben andere ouders?

Je bent zeker niet de enige ouder van een kind dat seksueel grensoverschrijdend gedrag stelde. Er zijn mensen die in dezelfde situatie verkeren. Veel voorkomende emotionele reacties bij hen zijn o.a. schaamte, angst, ongeloof, verwarring…

Uit onderzoek blijkt dat ouders op verschillende wijze kunnen reageren. Zo voelen ouders zich soms schuldig omdat ze het gedrag van hun kind niet konden voorkomen. Dit kan gepaard gaan met angst voor eventuele veroordeling door de omgeving. Verder kan het een gevoel van sociaal stigma teweeg brengen, wat betekent dat hetgeen gebeurd is als etiket op het gezin kleeft. Alsof alle kenmerken van je gezin of persoon verdwijnen achter het gedrag dat door je kind werd gesteld. Ouders kunnen droevig zijn omdat het probleem zich in hun gezin heeft gesteld. Ook depressieve gevoelens kunnen aanwezig zijn. Dit kan gepaard gaan met het gevoel van hulpeloosheid. Sommige ouders ontkennen en/of minimaliseren (deels) wat er is gebeurd. Ouders kunnen het gedrag van hun kind dan goedpraten.

Misschien herken je één of meerdere van bovenstaande reacties. Belangrijk is dat je voor jezelf een weg vindt om daar mee om te gaan. Je gevoelens delen bij een vertrouwenspersoon of hulpverlener in jouw omgeving kan je daarbij helpen. Je kan ook steeds terecht bij: Contact met hulpverlener.

H. Mag ik het gedrag als ouder goedpraten?

Het is mogelijk dat je als ouder het gedrag van je kind op één of andere wijze gaat goedpraten, zonder dat dit gebaseerd is op een helder argument. Dat is echter niet ongewoon, aangezien ouders, zoals reeds aangegeven op deze site, loyaliteit naar hun kinderen vertonen. Dit is noodzakelijk om je kind te kunnen ondersteunen. Goedpraten kan ook gebeuren vanuit een ongeloof. Je kan je dan niet voorstellen dat je kind in staat is dergelijk seksueel grensoverschrijdend gedrag te stellen. Als ouder kan je op een bepaalde wijze denken en handelen zodanig dat je het gedrag met een ongeldige reden goed gaat keuren:

- “Ik zie mijn kind graag, dus ik hoef het niet te begrenzen.” Je kind graag zien is essentieel om je kind te helpen. Afhankelijk van de situatie kan het noodzakelijk zijn een aantal grenzen te stellen. Een kind heeft immers grenzen nodig in zijn ontwikkeling tot volwassene. Grenzen stellen kan bijvoorbeeld door je kind niet de hele dag op internet te laten surfen zodanig dat op porno surfen vermeden of beperkt wordt, of kan ook door steeds aanwezig te zijn bij je kind wanneer het speelt met andere kinderen. Je kind graag zien betekent je kind willen helpen. Dit kan door waar nodig grenzen te stellen.

- “Mijn kind doet dit niet.” Het is soms heel moeilijk te geloven als ouder dat je kind seksueel grensoverschrijdend gedrag gesteld heeft. Dit kan er toe leiden dat je de stelling inneemt dat zoiets niet door jouw kind kan gedaan worden. Hoe moeilijk ook om het te beseffen, die mogelijkheid bestaat altijd. Geen enkele ouder weet steeds wat zijn kind denkt en doet. Het is belangrijk te zien dat jouw kind, als het zo’n gedrag gesteld heeft, niet de enige is die dat gedaan heeft. Echter kan ook dit het gedrag niet goedpraten.

- “Het was enkel verkennend gedrag.” Dit argument wordt eerder door ouders van jongeren in hun puberteit gebruikt. Jongeren gaan op zoek naar wat seksuele beleving is, hoe het voelt,… Ze willen op ontdekking gaan. Die nieuwsgierigheid leeft sterk. Echter mag dit niet rechtvaardigen dat een jongere een grens overschrijdt op dit vlak.

- “Het slachtoffer heeft het (misschien) uitgelokt.” Soms wordt gezegd door de omgeving dat het slachtoffer geen onschuldig zieltje heeft en dat hij of zij bijvoorbeeld gekend staat om met meerdere mensen seksueel contact te hebben. Betekent dit dan dat iemand slachtoffer mag worden van seksueel grensoverschrijdend gedrag? Nee. Het uitlokken zelf is ook voor interpretatie vatbaar. We nemen best de criteria van seksueel grensoverschrijdend gedrag bij de hand en gaan na waar de grens al dan niet overschreden is. Ook al heeft hij of zij bijvoorbeeld in eerste instantie jouw kind versiert, dit betekent niet dat hij of zij op een bepaalde moment geen grens zou mogen stellen. Het kan dus geen seksueel grensoverschrijdend gedrag verantwoorden.

- “Mijn kind is in een andere cultuur opgegroeid.” Mogelijks ben je zelf met jouw kind in een cultuur opgegroeid die verschillende waarden en normen erkent dan degene die in België erkend zijn en onder andere in het strafrecht vastgelegd zijn. Het is niet steeds evident zich aan te passen aan andere waarden en normen. Het vergt soms enige inspanning. Niettegenstaande betekent dit niet dat de erkende waarden en normen hier en nu niet gevolgd moeten worden. Het mag geen goedkeuring betekenen van het overschrijden van een grens binnen deze samenleving.

- “Vroeger werd daar allemaal geen probleem van gemaakt.” Tijden veranderen. Vroeger werden aantal zaken getolereerd die vandaag niet meer door de beugel kunnen. Het omgekeerde geldt ook. Vroeger lag bijvoorbeeld de leeftijdsgrens voor seksueel contact hoger dan vandaag. Hier en nu gelden de waarden en normen omtrent seksualiteit die vandaag in België erkend worden. Het is begrijpelijk dat een verandering van waarden en normen doorheen de tijd mogelijks verwarring brengt. Echter kan een verwijzing naar het verleden geen argument zijn om gedrag dat vandaag als grensoverschrijdend beschouwd wordt te aanvaarden.

Om een gepaste inschatting te maken van wat seksueel grensoverschrijdend gedrag is (zie bovenaan),

D. Waarom heeft mijn kind zoiets gedaan?

E. Is het normaal dat ik mijn kind nog graag zie?

F. Mag ik mijn kind geloven als het ontkent?

G. Welke reacties hebben andere ouders?

H. Mag ik het gedrag als ouder goedpraten?

Wat kan er nu gebeuren?

Ouders leven vaak in onzekerheid en onwetendheid over wat er na het uitkomen van het seksueel grensoverschrijdend gedrag kan gebeuren met hun kind en met zichzelf. Mogelijks is dit een vraag die je jezelf ook stelt.

I. Gezondheid

Je kan als ouder mogelijks onder heel wat stress en emoties komen te staan. Dit heeft soms lichamelijke gevolgen zoals hoofdpijn, moeheid,… Ook mentaal kan deze periode erg zwaar zijn. Het is niet uitzonderlijk dat je als ouder geconfronteerd wordt met depressieve gevoelens en gedachten. Gezondheid, zowel fysiek als psychisch, bewaak je best bij jezelf én bij anderen. Zo kunnen ook andere kinderen of andere familieleden dergelijke gezondheidsperikelen ervaren. Met het oog op jouw eigen welzijn spreek je ook best tijdig familie, vrienden of hulpverleners aan.

J. Contact met je kind

Thuis is er misschien wel iets veranderd nadat je kennis nam van wat er gebeurd is. Het dagelijkse leven zoals voorheen oppakken is niet steeds evident. Er kan iets gebroken zijn tussen jou en je kind. Je kan het gevoel hebben dat je kind het vertrouwen heeft geschonden.
Soms loopt het contact met je kind wat stroef. Er wordt bijvoorbeeld weinig of niet gesproken met elkaar. Of er bestaat een bepaalde nervositeit om met elkaar te spreken. Maar de gebeurtenissen kunnen ook tot gevolg hebben dat je als ouder net heel wat meer kan bespreken met je kind dan voorheen. Open communiceren kan zeker en vast het contact met jouw kind bevorderen.

Er bestaat ook de mogelijkheid dat je kind residentiële hulp nodig heeft en/of opgelegd krijgt. In dat geval verblijft je kind (tijdelijk) niet meer thuis, maar in een begeleidingstehuis, gemeenschapsinstelling of psychiatrisch ziekenhuis. Als ouder is dit dikwijls niet gemakkelijk. Je mist je kind en er kan bijvoorbeeld het gevoel ontstaan dat je kind je ontnomen werd. Je vertrouwt je kind immers toe aan hulpverleners, die opgeleid zijn om je kind zo goed mogelijk te helpen. Belangrijk is dat je alsnog je kind regelmatig kan bezoeken en duidelijk geïnformeerd wordt. Aarzel daarom niet om contact op te nemen met de betrokken instanties. Zij helpen je graag met de vragen die je hebt.

K. Gezinssituatie

Zoals aangegeven kan de situatie in het gezin wijzigen. Mogelijks is het evenwicht binnen je gezin (even) verstoord. Wanneer jouw kind binnen het gezin blijft, zal het wellicht iets anders zijn dan voorheen. Mensen reageren dikwijls verschillend op wat er gebeurd is. Zo heb je mogelijks een andere reactie dan je partner, je andere kinderen, je eigen ouders,… Ook hier lijkt open communicatie ons aangewezen.

Een belangrijk aspect in het gezin is de veiligheid. Ieder lid binnen het gezin moet zich veilig voelen. Dit betekent bijvoorbeeld dat contact met broers of zusjes in een veilige omgeving moet gebeuren. Daardoor kan permanent toezicht noodzakelijk zijn. Natuurlijk is het steeds afhankelijk van wat er gebeurd is en van de specifieke gezinssituatie. Toch staat centraal dat er geen gevaar voor andere gezinsleden mag zijn. Hiervoor neem je soms een maatregel die de gezinssituatie wijzigt.

L. Reacties

Nadat de gebeurtenissen aan het licht gekomen zijn, volgen er soms reacties uit de omgeving. De mate waarin dat gebeurt, hangt af van verschillende zaken, zoals de bekendheid en de ernst van de situatie, alsook de mate van betrokkenheid van andere mensen. Reacties kunnen heel uiteenlopend zijn: van bezorgdheid tot woede. Zo kunnen mensen je hulp aanbieden en steun betuigen. Daartegenover kunnen er mensen zijn die negatieve reacties naar jou en je kind uiten. Dit betekent dikwijls een tweede slag voor ouders en het kind. Steun van familie, vrienden of hulpverleners kan je echter helpen om met de situatie om te gaan.

Mogelijks is er sprake van de pers die hetgeen gebeurd is ook bericht. Dit kan betekenen dat journalisten je aanspreken. Persaandacht heeft meestal een grotere bekendheid van het gebeurde tot gevolg. Als ouder is het in dergelijk geval niet evident jezelf en je kind hiervan af te schermen. Je kan op verscheidene wijzen hiermee omgaan.

M. Een klacht en juridische stappen

Op hetgeen gebeurd is, volgt mogelijks een klacht van het slachtoffer. Dit betekent dat hij of zij bij politie of gerecht aanstuurt op een onderzoek en een juridisch gevolg. Een onderzoek betekent dat zowel jouw kind net als jij zelf kunnen ondervraagd worden. Mogelijks is er zelfs sprake van een huiszoeking of een inbeslagname van bepaalde zaken (zoals bv. een computer). Bij een klacht bevinden de gebeurtenissen zich in een juridisch parcours. Het parket kan de zaak voor de jeugdrechtbank brengen.

Als ouder heb je de mogelijkheid voor je kind een advocaat onder de hand nemen. Er wordt je echter sowieso een jeugdadvocaat toegewezen via de jeugdrechtbank, dus een eigen advocaat is niet noodzakelijk. Een rechtszaak betekent ook dat er een maatregel kan volgen voor jouw kind. Meer informatie over de jeugdrechtbank en mogelijke maatregelen vind je hier.

N. Persbelangstelling

Heel wat zaken van seksueel grensoverschrijdend gedrag komen in de pers. Soms ook kleine zaken die toevallig door een wakkere journalist worden opgepikt en zo toch in de krant belanden. Maar ook de grote zaken die breed uitgesmeerd worden, maken telkens weer de herinnering aan een eigen geschiedenis van seksueel grensoverschrijdend gedrag in de familie wakker. Zo worden steeds de herinneringen opnieuw bovengehaald.

De pers heeft een belangrijke rol in de samenleving en brengt naar buiten wat mensen bezighoudt en waar ze zich zorgen over maken. Dat wil niet zeggen dat de pers altijd gelijk heeft, maar ze is wel een realiteit waarmee rekening moet gehouden worden. Journalisten hebben geen recht om in iemands privéleven binnen te dringen. Als je zelf niet in de kijker loopt, blijven de media ten opzichte van de familie meestal ook wel op afstand.

Het effect van persbelangstelling is echter dat de buurt en de kennissenkring ook geïnformeerd kan geraken. Een artikeltje kan nog zo klein en anoniem zijn, er is altijd wel iemand die uit de initialen en andere details de identiteit van de verdachte kan afleiden. Wat er dan kan gebeuren, is weer heel verschillend maar meestal wel ingrijpend.

Je moet als ouder van een pleger sterk in de schoenen staan om zo’n storm goed door te komen. Er is helemaal niets mis mee om op zo’n ogenblikken hulp te zoeken. Steun bij een vertrouwenspersoon in de familie of bij vrienden of kennissen kan heel belangrijk zijn. Sommige ouders trekken hun steun voor hun kind in twijfel. Het is echter belangrijk om geen overhaaste beslissingen te nemen.

I. Gezondheid

J. Contact met je kind

K. Gezinssituatie

L. Reacties

M. Een klacht en juridische stappen

N. Persbelangstelling

Wat kan ik doen?

O. 10 suggesties voor ouders van plegers

Misschien lees je deze pagina’s omdat je een kind hebt die zedenfeiten heeft gepleegd, daarvan beschuldigd wordt of die voor de jeugdrechter moet verschijnen voor seksueel misbruik. Lees dan zeker verder. Hieronder staan een aantal suggesties om als ouder jouw zoon of dochter zo goed mogelijk bij te staan in deze moeilijke en verwarrende periode. Lees ook zeker het verhaal van Kay (in voorbereiding) wiens zoon het buurmeisje seksueel misbruikte en van Karen (in voorbereiding) wiens zoon zijn stiefzus betaste.

1. Praat erover

Het is belangrijk om niet te blijven zitten met gevoelens en gedachten die vaak heel verwarrend en overrompelend zijn. Het besef dat je eigen kind seksueel misbruik heeft gepleegd, is vaak moeilijk om alleen te dragen.
Praat erover met vrienden of familie die je kan vertrouwen. Denk niet te snel dat er niemand is die je kan vertrouwen. Vraag bijvoorbeeld eerst of je in vertrouwen kan praten. Soms zijn de feiten al in grotere kring geweten en kan het voor iedereen een opluchting zijn om er samen over te kunnen spreken.

2. Probeer voor jezelf duidelijkheid te krijgen in de chaos van gevoelens

Niemand kan zeggen welke houding je moet aannemen. Elke situatie is anders. Elke ouder- kindrelatie is anders. Je kind kan iets héél erg of voor de zoveelste keer iets gedaan hebben dat het alle krediet verloren is. Misschien is het voor jou zo onvoorstelbaar dat je kind zoiets heeft gedaan dat je het niet gelooft. Misschien heb je het gevoel dat je kind ondanks alles toch je kind blijft en dat het je steun verdient. Kwaadheid, verdriet, ontgoocheling, ongeloof, onmacht, liefde, bezorgdheid,... allemaal gevoelens die voorkomen en vaak ook nog tegelijkertijd. Er is niet één gevoel het juiste. Een ouder - kindrelatie is niet zwart-wit (afstoten of toedekken), er zitten honderden schakeringen grijs tussen. Eventueel kan je een hulpverlener opzoeken om over je gevoelens en situatie te spreken. Adressen vind je hier.

3. Je kind heeft ook recht op duidelijkheid
Een pleger van zedenfeiten is het meest geholpen als zijn ouder tegen hem zegt:”Ik vind het totaal verkeerd wat je gedaan hebt, maar ik zal je steunen om hiermee in het reine te komen en een nieuw leven op te bouwen waarin dit niet meer gebeurt.” Dat is de theorie, een soort ideaal. In de praktijk kan het wel wat anders zijn, daarom zijn punten 1 en 2 ook zo belangrijk. Maar probeer ook eerlijk te zijn in je houding naar je kind. Gevoelens zijn meestal niet zwart of wit. “Zwarte” gevoelens (kwaadheid, niets meer met je kind te maken willen hebben,...) kunnen samen voorkomen met “witte” gevoelens (je kind tegen de boze wereld willen beschermen, het erg voor je kind willen opnemen,...). Daartussen kunnen ook nog heel verwarrende gevoelens liggen (ongeloof, twijfel, gekwetst zijn, nog een kans willen geven,...). Probeer al deze gevoelens een plaats te geven in je houding naar je kind. Er is meer mogelijk dan alleen maar “verstoten en nooit meer willen zien” en “onvoorwaardelijk aan je hart drukken”.

4. Spreek ook met je kind over wat hij of zij gedaan heeft (als je dat kan én wil)
Niemand kan in jouw plaats beslissen hoe je je tegenover je kind moet of kunt opstellen. Maar indien je de vorige punten ter harte hebt genomen en voor jezelf duidelijkheid hebt gekregen in de wirwar van gevoelens, is er misschien ook plaats om met je kind te spreken over wat het gedaan heeft. Alleen maar verwijten of alleen maar geruststellende en toedekkende woorden gebruiken, helpen meestal niet. Het helpt niet omdat het meestal ook niet volledig eerlijk is. De situatie is niet zwart-wit (zie hierboven).
Probeer die schakeringen en nuances ook in een gesprek met je kind ter sprake te brengen. Lees bijvoorbeeld ook “praten over misbruik” (in voorbereiding). Of laat je helpen, bereid je gesprek voor met iemand die je vertrouwt en goed kent.

5. Wees je bewust van de gevoeligheden in de samenleving
In de samenleving is het besef heel erg aanwezig hoe beschadigend en kwetsend seksueel misbruik kan zijn. Slachtoffers zeggen wel eens dat de ergste schade op lange termijn een “pijn in het hart” is, een pijn die je moeilijk kwijt raakt en vaak heel lang meedraagt. Ook de samenleving is hiervan doordrongen geraakt. Nu, veel meer dan vroeger, wordt naar slachtoffers en hun leed geluisterd. Wees je daar bewust van. Misschien bekijk jíj dat nu anders dan voorheen en zie je veel meer nuances, omdat je er op een andere manier bij betrokken bent. Misschien vind je dat de slachtoffers en de samenleving overdrijven,... Bedenk dan dat jouw kijk misschien ook beïnvloed is door je directe band met de pleger.
Het kan zijn dat sommige mensen je kind en ook jou laten vallen. Het kan plots vreemd aanvoelen om in discussies mensen heel extreme standpunten te horen innemen (“zet ze allemaal tegen de muur” ed.). Bedenk dan toch even of het veel oplevert om in jouw situatie heftig in discussie te gaan. Wees je bewust van de gevoeligheden. In heel emotioneel geladen discussies, zoals over seksueel misbruik, kunnen soms dingen gezegd worden die niet per definitie letterlijk bedoeld zijn.

6. Heb respect voor de slachtoffers en voor hun rechten en zorgen
Het slachtoffer (of de slachtoffers) van het misbruik dat je kind gepleegd heeft, kan iemand zijn die jij ook persoonlijk kent. Het kan iemand uit de familie zijn, iemand uit de buurt, uit de kennissenkring. In dat geval kan het voor jou ook heel lastig zijn een houding aan te nemen. Misschien moet je kind regels volgen ten aanzien van het slachtoffer (zoals bv. geen contact opnemen, uit de buurt blijven, schadevergoeding betalen,...). Deze regels moeten zeker gevolgd worden en als er interpretatieproblemen zijn of als de regels zo vaag geformuleerd zijn dat het niet mogelijk is ze voor 100% na te leven, dan moet je kind dat met zijn consulent bespreken. Laat het voor de rest aan de slachtoffers over om te beslissen of ze graag iets willen bespreken.

7. In de waarheid kunnen staan is belangrijk
Help je kind om in de waarheid te kunnen staan en probeer dat zelf ook te doen. Ouders hebben soms een ontkennende, toedekkende, wegkijkende reactie. Dat is heel begrijpelijk. Het is niet gemakkelijk om onder ogen te kunnen zien dat je kind zedenfeiten heeft gepleegd. Toch is je kind er niet mee geholpen als je de problemen onder de mat veegt. Verder leven met een leugen, met een ontkenning, is niet helend. Dat wil niet zeggen dat aan Jan en alleman alle details moeten verteld worden. Het kan heel zinvol zijn om zorgvuldig na te denken over wie welke details moet en mag weten. Maar voor je kind is het belangrijk om “in de waarheid te kunnen staan”. En het helpt als jij bereid bent om dat ook te doen. Hoe moeilijk dat ook is.

8. De wet respecteren en alle regels en voorwaarden volgen
Misschien heeft je kind regels en voorwaarden opgelegd gekregen die het moet volgen. Er kunnen regels zijn die met het slachtoffer te maken hebben (zie punt 6), maar er kunnen ook andere regels zijn: rond alcohol, contact met kinderen (in het algemeen) vermijden, drugtesten, woonplaats,... Er kunnen ook voorwaarden geformuleerd worden zoals begeleiding volgen, een gemeenschapsdienst uitvoeren en afspraken met de consulent nakomen. Voor de toekomst van je kind is het belangrijk dat het zich aan deze regels en voorwaarden houdt. Dat is belangrijk om niet terug met justitie in aanvaring te komen, maar het leren naleven van regels en voorwaarden op zich kan ook belangrijk zijn. Een samenleving heeft nu eenmaal regels nodig om te kunnen functioneren. Niet alle regels voelen misschien even rechtvaardig en terecht aan. Wie feiten heeft gepleegd, geeft daardoor een deel vrijheid uit handen. Justitie kan dan inderdaad regels en voorwaarden opleggen die nageleefd moeten worden.

9. Help je kind om aan zichzelf te werken
Zedenfeiten komen niet uit de lucht vallen. Ze hebben bijna altijd een voorgeschiedenis. Het goede nieuws is dat uit onderzoek blijkt dat therapie of begeleiding kan helpen om terugval te voorkomen. Wie aan zichzelf wil werken, wie zichzelf kritisch wil onderzoeken en wie actief wil meewerken aan een therapeutisch programma, maakt een goede kans om uit te problemen te geraken. Dat is goed voor de samenleving want er worden geen nieuwe slachtoffers meer gemaakt, maar dat is ook goed voor de pleger zelf. Zo kan hij of zij aan een nieuw leven bouwen waar hij of zij zelf ook baat bij heeft.
Zo’n therapie is echter niet gemakkelijk en vaak ook van lange duur. Het is dan ook belangrijk dat er mensen zijn die de pleger steunen en aanmoedigen om de therapie vol te houden. Misschien kan jij ook zo’n steunende figuur zijn. Indien je meer wil weten over zo’n therapie kan je de website van I.T.E.R. eens bezoeken of kan je het boek “Zeg het aan (n)iemand” (Walravens, e.a., 2006) lezen, geschreven door therapeuten van I.T.E.R.

10. Denk aan de stelregel : “boven verdenking en buiten gevaar”
En tot slot nog een algemene suggestie. Seksueel misbruik ligt heel gevoelig in de samenleving. Misschien denk je soms, nu je er middenin zit, dat er overdreven wordt. Toch is de bezorgdheid zo groot geworden omdat er nu veel meer besef bestaat over hoeveel schade seksueel misbruik kan aanrichten. Houd dit steeds in gedachten. Je kind is er niet mee geholpen, als er nog meer roddels en verdachtmakingen op gang komen. Daar gaat de stelregel “boven verdenking en buiten gevaar” over. Zet jezelf “boven verdenking” wil zeggen: voorkom verdachtmakingen zoveel mogelijk. En blijf “buiten gevaar”, wil zeggen dat je kind gevaarlijke situaties ook niet moet gaan opzoeken. Besef dat al wie van het misbruik op de hoogte is, extra aandachtig zal uitkijken en misschien ook wel overgevoelig kan reageren. Bespreek met je partner en met je kind wat jullie kunnen doen om nieuwe verdachtmakingen te voorkomen.

P. Wat kan ik doen als ik net ontdekt heb dat mijn kind seksueel grensoverschrijdend gedrag gesteld heeft?

Als ouder heb je net seksueel grensoverschrijdend gedrag door je kind vastgesteld. Misschien gebeurde dit in het gezin of in de familie. Voor heel wat mensen betekent het ontdekken van het seksueel grensoverschrijdend gedrag een shock. Wat kan je vervolgens doen?

Er zullen ouders zijn die het gedrag en de feiten voor zich houden. Anderen zullen onmiddellijk beroep doen op een partner, vrienden, kennissen of hulpverlening. Hoe schat je vooreerst de situatie in? Wanneer er een ernstige bezorgdheid bestaat over het gedrag van je kind, kan je misschien beter je kind even apart nemen. Door zelf in zijn of haar buurt te blijven en het contact met anderen te beperken, kan je meer zicht krijgen op wat er eventueel gebeurd is en kan je nieuwe probleemsituaties op heel korte termijn alvast vermijden.

Vervolgens is het belangrijk na te gaan of er sprake is van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Wanneer dit het geval is, moet ook de ernst of zwaarte van dat gedrag in rekening gebracht worden. Iemand twee maal ongewenst aanraken aan de benen krijgt een ander gewicht toegekend dan het dwingen van een jongere tot seks. Er is een vlaggensysteem opgesteld door Sensoa in te schatten hoe ernstig de feiten zijn en welke reactie gepast is.

Wanneer er sprake is van seksueel grensoverschrijdend gedrag is het aangewezen hier met je kind verder over te praten. Dit is voor ouders meestal geen gemakkelijke opdracht. Enige tips hiervoor vind je hier: (in voorbereiding).

Als je vaststelt dat er gevaar bestaat voor anderen vereist dit soms nog extra stappen (zie hieronder).

Tenslotte is het belangrijk bij het vaststellen van dergelijk gedrag een beroep te doen op gepaste instanties. Uiteraard heeft dit ook te maken met je hulpvraag. Ga na waar je de gepaste hulp kan vinden: (lees: ‘Waar kan ik naartoe?’). Indien je twijfels hebt over welke stappen je kan ondernemen, kan je steeds (anoniem) bepaalde instanties contacteren voor advies. Je kan hiervoor beroep doen op een Vertrouwenscentrum Kindermishandeling of contact opnemen met een hulpverlener van I.T.E.R. via deze site.

Q. Wat als er gevaar is?

Wanneer je seksueel grensoverschrijdend gedrag vaststelt of te weten komt, dan is het belangrijk als ouder na te gaan of er sprake is van gevaar. Bestaat de kans dat mijn kind dit gedrag naar het slachtoffer of anderen herhaalt?

Wanneer er sprake is van onmiddellijk gevaar voor andere mensen binnen het gezin of daarbuiten, dan moet de veiligheid van andere mensen kunnen worden gegarandeerd. Bij minderjarigen kan dit door toezicht door ouders, hulpverleners, leraars,... Soms kan dit door je kind niet meer in de desbetreffende omgeving (bijvoorbeeld thuis) te laten verblijven. Dit kan tot gevolg hebben dat je kind wordt geplaatst. Wat kan er nu gebeuren? Wanneer er een onmiddellijk gevaar is, kan plaatsing direct gebeuren. Dit kan op je eigen vraag, maar het kan ook een beslissing van de jeugdrechter zijn, wanneer die betrokken is. Verder kan ook begeleiding en/of therapie het gevaar verkleinen. Dat laatste geldt ook voor meerderjarigen. Wanneer je het gevaar hoog inschat, kan melding bij politie of gerecht tevens een noodzakelijke stap zijn om anderen te beschermen. Een opsluiting kan dan ook het gevolg zijn.

Om te voorkomen dat er nog meer seksueel grensoverschrijdend gedrag wordt gesteld, dien je dus na te gaan of er een gevaar in de toekomst kan zijn. Concreet komen ouders dan bijvoorbeeld met de vraag: kan ik mijn kind nog bij andere kinderen alleen laten?

Een inschatting van gevaar bespreekt u best met andere betrokkenen en hulpverleners die u hierbij kunnen adviseren. Je kan hiervoor beroep doen op een Vertrouwenscentrum Kindermishandeling of contact opnemen met een hulpverlener van I.T.E.R. via deze site.

R. Wat kan ik doen om de veiligheid in mijn gezin te versterken?

Als ouder helpen voorkomen dat je kind opnieuw seksueel grensoverschrijdend gedrag stelt, is vaak geen eenvoudige taak. Wanneer je kind, eventueel samen met andere kinderen, thuis woont, kan je toch een aantal zaken ondernemen om in je gezin de veiligheid te verhogen. Let wel: dit deeltje is vooral gericht op minderjarige kinderen.

Het kan gaan om een aantal maatregelen die een vorm van beperking inhouden:

Je laat je kind beter niet samen op één kamer slapen met andere kinderen, zoals broertjes of zusjes.
Hetzelfde geldt voor spelen. Wanneer er vriendjes of vriendinnetjes op bezoek zijn of wanneer je kind een spel speelt met broertjes of zusjes, hou je best een oogje in het zeil. Je kan de deur laten open staan en luisteren wat ze aan het doen zijn. Dit betekent echter niet dat je de rol van een politieagent moet gaan innemen. In dat geval zou er te veel beperking gelegd worden op jouw leven en dat van je kind.
Kinderen spelen soms seksuele spelletjes. Dat is niet abnormaal, maar je kind dat seksueel grensoverschrijdend gedrag stelde wordt hier beter van onthouden.
In heel wat gezinnen is het geen ongewone situatie dat gezinsleden naakt in huis rondlopen. Het is echter aangewezen dit in je gezin vanwege de omstandigheden achterwege te laten.
Wanneer je kind in de huiskamer masturbeert, wijs je hem/haar terecht en stel je voor dit op de eigen kamer te doen. Laat blijken dat het niet abnormaal is dat je masturbeert, maar dat dit niet past in de huiskamer of andere plaatsen waar andere leden van het gezin zijn.
Wanneer je kind je op een seksuele wijze aanraakt, is het belangrijk rustig te zijn, aan te geven dat dit niet past en een andere aanraking voor te stellen, zoals bijvoorbeeld een gewone kus of een hand geven.
Het houden van ellenlange preken over wat niet mag, werkt niet altijd goed bij kinderen. Stel daarom altijd een alternatieve handeling in de plaats. (in voorbereiding)

S. Hoe kan ik mijn kind terug leren vertrouwen?

Dit is een moeilijke vraag. Vertrouwen komt er niet op commando. Typisch aan seksueel misbruik is dat het bijna altijd ook een ernstige schending van vertrouwen is. Vertrouwen kan niet zomaar hersteld worden, wanneer het beschaamd geweest is. Vertrouwen kan wel terug verdiend worden. Maar dat vraagt tijd en moeite. Beschaamd vertrouwen dat in herstel is, gaat vaak gepaard met een “waakvlam in het achterhoofd”.

Daarom is het soms beter om in de periode na de feiten de vertrouwenskwestie even “in wachtstand” te zetten. Vertrouwen tussen ouder en kind is iets heel kostbaar. Je zou het kunnen zien als een kostbaar kristal. Gaat het kapot, dan kan het niet zomaar gelijmd worden. Verwoede pogingen om een kostbaar kristal snel weer in elkaar te plakken, lukken meestal niet. Je blijft de lijmstrepen zien en het kristal ziet er niet meer zo mooi uit als tevoren. Forceer dus niets… Helemaal als vroeger wordt het misschien nooit meer. Maar geef het tijd en geef het een kans.

Naast vertrouwen is er immers ook bezorgdheid. Bezorgdheid of alles wel goed gaat, of er geen nieuwe feiten kunnen gebeuren, maar ook directe oprechte bezorgdheid of alles goed gaat met je kind. Iemand die (ernstige) zedenfeiten gepleegd heeft, is ook zelf in herstel. Hij of zij moet voort in zijn leven met de idee van wat hij of zij gedaan heeft. Hoe doet hij/zij dat? Werkt hij/zij aan zichzelf? Aan zijn/haar toekomst? Aan zijn/haar herstel? Oprechte bezorgdheid van zijn/haar ouders dat herstel belangrijk is en de nodige tijd en inspanning vraagt, kan je kind daarbij zeker helpen. Dat “waakvlammetje in het achterhoofd” helpt dan meer dan een houding van “blind vertrouwen”: wees waakzaam maar daarom niet gealarmeerd.

Het is bovendien belangrijk een verschil te maken tussen vertrouwen hebben in je kind en in hem of haar geloven. Vertrouwen is gebaseerd op kennis, op feiten en op een evaluatie hoe het daar nu mee staat. Vertrouwen bestaat in gradaties, een beetje vertrouwen of heel veel vertrouwen. In iemand geloven is meestal emotioneel geladen. Je gelooft in iemand, omdat je er een band mee deelt. Omdat hij of zij bijvoorbeeld een stukje van jezelf is, zoals een ouder in zijn kind kan geloven, omdat hij of zij er zichzelf in herkent. Dat is een goede gezonde basis en werkt stimulerend. Indien niemand meer in je gelooft, ben je opgegeven door je omgeving en door de maatschappij. En dat zou erg ontmoedigend zijn voor je kind.

Als we in iemand geloven moeten we ook aanvaarden dat we toch geen 100 % controle hebben. Je gelooft in iemand, omdat je hem/haar een kans wil geven. Omdat je reservoir aan liefde en genegenheid (nog) niet uitgeput is. Maar geloof hoeft geen blind vertrouwen te zijn (zie hoger).

T. Hoe moet ik met een slachtoffer omgaan?

Niet elke pleger maakt bekende slachtoffers, sommigen kiezen hun slachtoffers buiten de familie, wildvreemd, ver weg. Dan zul je het slachtoffer niet tegenkomen en word je er ook niet mee geconfronteerd. Maar vaak is het slachtoffer toch iemand uit de directe omgeving. Bijvoorbeeld iemand uit het gezin, de familie, de buurt, de school of het werk. Dan kun je het slachtoffer of de slachtoffers tegenkomen en moet je een houding aannemen.

Slachtoffers hebben recht op erkenning van het onrecht dat hen is aangedaan. Die erkenning moet vooral van de pleger komen. Dat is helend voor een slachtoffer. Over gevolgen voor slachtoffers kun je ook hier meer lezen.

Zoals bij de meeste vragen die we hier behandelen, is er geen eenvoudig antwoord dat voor alle situaties en voor iedereen van toepassing is.

Soms kan je het gevoel hebben dat het slachtoffer je medeverantwoordelijk voor het misbruik beschouwt: je bent immers de ouder van de pleger. Slachtoffers hebben niet altijd oor voor alle nuances en details in iemands mening, zeker niet kort na de feiten. En toch is het belangrijk dat je probeert om eerlijk en genuanceerd te zijn. Wat je vindt van het misbruik en van wat de pleger gedaan heeft, hoeft niet hetzelfde te zijn als wat je vindt van je kind. Slachtoffers hebben recht op hun verhaal en op begrip voor en erkenning van hun moeilijkheden. Maar jouw leven en jouw relatie met de pleger gaan ook verder, en het is ook belangrijk dat er niet alleen nog over misbruik wordt gesproken.

O. 10 suggesties voor ouders van plegers

P. Wat kan ik doen als ik net ontdekt heb dat mijn kind SGG gesteld heeft?

Q. Wat als er gevaar is?

R. Wat kan ik doen om de veiligheid in mijn gezin te versterken?

S. Hoe kan ik mijn kind terug leren vertrouwen?

T. Hoe moet ik met een slachtoffer omgaan?

Waar kan ik naar toe?

Heel wat ouders hebben een vraag naar hulp. Naast de eigen omgeving heeft men ook soms behoefte aan hulpverleningsinstanties. Hier overlopen we een aantal diensten waar je terecht zou kunnen met een bepaalde hulpvraag.

Als ouder kan je jezelf en/of je kind aanmelden bij een Vertrouwenscentrum Kindermishandeling, wanneer er (mogelijks) een situatie van verwaarlozing of mishandeling van een kind bestaat. Je kan dit anoniem doen, als ook over een situatie buiten jouw gezin of familie. Het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling zal alle betrokkenen spreken en inschatten welk gevolg aan de situatie moet worden gegeven. Deze centra zijn tevens gespecialiseerd in seksueel grensoverschrijdend gedrag.

Wanneer je kind minderjarig is, kan je ook een beroep doen op het Ondersteuningscentrum Jeugdzorg. Dit kan je doen als de situatie binnen het gezin onhoudbaar is. Zij kunnen indien nodig op zoek gaan naar vrijwillige hulpverlening. In het geval dat je als ouder niet overeenkomt met je kind, is doorverwijzing naar de Intersectorale Toeganspoort mogelijk. Daar wordt gekeken of het eventueel nodig is de Jeugdrechtbank in te schakelen. Dan spreekt men van opgelegde hulpverlening. De jeugdrechter kan ten aanzien van je kind een maatregel opleggen.

Je kan ook aangifte doen van het seksueel grensoverschrijdend gedrag bij de politie, wanneer je wenst dat er een PV (proces verbaal) wordt opgemaakt. Zij kunnen dit melden aan het Parket. Dit betekent dat er meer onderzoek kan komen. Het is mogelijk dat men vervolgens het gerecht inschakelt. In het geval van een minderjarige zal dit de Jeugdrechtbank zijn.

Soms kan herstelbemiddeling helpen. Ga eerst na of bemiddeling iets voor jouw kind is. Het is een ingrijpend proces, maar dat kan ook helend werken. Hier vind je adressen en info.

Met elke vraag omtrent seksueel overschrijdend gedrag door je kind kan je ook terecht bij een gespecialiseerd centrum voor preventie, begeleiding en behandeling van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Die centra bestaan zowel voor volwassenen als voor minderjarigen die seksueel grensoverschrijdend gedrag gesteld hebben of zouden stellen. I.T.E.R. is zo’n centrum en heeft daarom deze site opgericht. Maar wat kan je als ouder verwachten van de hulpverlening bij I.T.E.R.?
(www.iter-hulp.be – via deze link vind je ook contactgegevens van andere gespecialiseerde centra)

Je kan ook altijd bij een huisarts aankloppen.

Tot op heden bestaat er geen specifiek hulpverlening voor ouders van jongeren die seksueel grensoverschrijdend gedrag stelden.